SISTEM-SISTEM PILIHANRAYA

by

Zahari Lorong

Terdapat pelbagai sistem pilihanraya untuk menukar undi kepada kerusi.  Terdapat 3 ciri utama yang boleh dikenalpasti iaitu :

• Jumlah bilangan undi setiap calon
• Cara pengiraan ditukarkan kepada kerusi
• Bilangan wakil ditiap satu kawasan

Kombinasi ciri-ciri di atas telah mewujudkan beberapa sisitem pilihanraya:

1. Sistem perbilangan di kawasan pilihanraya satu ahli:  Sistem ini digunakan di britain,Kanada, USA dan Amerika Selatan. Sistem ini merupakan satu kaedah yang paling mudah dijalankan kerana setiap pemilih dipaparkan dengan senarai calon bagi kawasan berkenaan dan pemilih dibenarkan memilih satu calon sahaja. Calon yang menerima undi terbanyak adalah pemenang bagi pertandingan tersebut

            2. Sistem perbilangan di kawasan pilihanraya perbilangan ahli : Caranya adalah sama seperti di atas iaitu yang terpilih mempunyai undi yang terbanyak.  Bilangan undi yang dihadkan kepada setiap pemilih boleh jadi sama dengan bilangan kerusi untuk dipenuhkan.  Dalam beberapa kes, mengundi diberi beberapa undi untuk mengurangkan bias.

3. Sistem perbilangan yang mempunyai pemberat : Dalam sistem ini, satu pertandingan akan dijalankan  melalui beberapa kawasan pilihanraya.  Setiap satu mempunyai pemberat yang berlainan dalam gabungan undi.  Sebagai contohnya pilihanraya kolej di USA di mana kawasan pilihanraya mengandungi 50 negeri dicampur satu daerah, iaitu Colombia. pemenang mestilah mendapat mmajoriti undi, bukan mementingkan majoriti kawasan pemenang.

4. Pemilihan pengundian di kawasan pilihanraya satu ahli: Dalam sistem ini, kemenangan bagi calon boleh jadi mendapat undi yang kecil. Untuk menggelakkan beberapa perkara berlaku, sistem undi pilihan telah di bentuk di Australia. Tiap pemilih bukan hanya pilih calon sekali, malah pengundi juga membuat 'rank' bagi calon-calon. Kalau tiada calon yang mendapat mejaroti, bagi pilihan pertama, calon di bawah akan menjadi pilihan pertama. 

5. Penggundian pemilihan berbilang ahli: Digunakan di Rebublik Irland  sejak tahun 1922 yang berdasarkan kepada konsep liberal iaitu memberi pemilih sebanyak mungkin pilihan. Pengundi membuat 'rank' semua calon dan calon mestilah memperolehi  untuk memastikan sebanyak mungkin undi boleh digunakan.  Kalau calon memperolehi undi lebih dari yang diperlukan, lebihan diberikan kepada penyokong yang tahap pilihanrayanya rendah. Sistem ni dikenali dengan ' sistem boleh pindah undi perseorangan '

6.Sistem senarai di kawasan pilihanraya berbilang ahli: Sistem ini digunakan dikebanyakkan negara Eropah. Pemilih hanya pilih satu undi. Kerusi dibahagikan kepada parti mengikut kawasan pilihanraya berdasarkan peratrusan undi. Dalam hal ini contohnya yang mudah ialah seperti pembahagian calon UMNO,MCA, dan MIC.

DIFINASI SYARAT DAN FUNGSI PILIHANRAYA

By

ZAHARI LORONG

Umumnya pilihanraya diterima sebagai satu tatacara  yang diguna bagi memilih atau menentukan kepimpinan iaitu kepimpinan politik dan kepimpinan awam. Pemilihan yang berdasarkan kepada pembuangan undi dijalankan kerana sesuatu jawatan  atau jawattan-jawatan  dalam pemilihan kepimpinan dipertandingkan oleh dua orang atau lebih calon-calon yang ingin memgang jawatan atau jawatn-jawatan tertentu.

Pilihanraya  bukan sahaja dijalankan untuk memilih wakil-wakil rakyat ke badan-badan perundangan atau perwakilan, tetapi juga bagi memilih pegawai-pegawai tertentu untuk mengisi kekosongan sesuatu jawatan samada dalam organisasi-organisasi awam atau  swasta. Bagi pemilihan demikian pembuangan undi merupakan satu tatacara yang paling sesuai untuk menentukan keputusan-keputusan siapakah akan berjaya memegangn jawatan yang hendak dipenuhi.

Penyelesaian melalui pilihanraya adalah penting dan sesuai bagi mengelakan kontroversi dalam persoalan-persoalan dasar yang berterusan. Calon yang bertanding untuk menjadi wakil rakyat  misalnya tentulah mempunyai polisi masing-masing  dan pendekatan yang berlainan berhubung dengan sesuatu masalah. Sebab itu dalam masa pilihanraya, pengundi-pengundi bukan sahaja berpeluang memutuskan dan memilih calon yang mereka anggap baik dan layak tetapi juga dapat memilih polisi-polisi  dan pendekatan-pendekatan calon tersebut dan setelah keputusan pemilih itu diketahui dan calon yang menang telah ditentukan maka calon yang menang itu bebas melaksanakan polisi-polisinya.

Pada umumnya pilihanraya boleh dijalankan dalam dua cara yang berlainan iaitu pilihanraya yang diadakana secara tidak langsung dan pilihanraya secara langsung . Pilihanraya tidak langsung adalah pilihanraya yang mana pengundi-pegundi tidak mengambil bahagian secara terus dalam pilihanray itu bagi memilih  wakil-wakil mereka  tetapi rakyat hanya memilih satu badan perantaraan  yang mana nanti   akan membuat pilihan terakhir.

Sementara itu pilihanraya secasra langsung adalah pilihanraya yang melibatkan orang ramai secara langsung dalam membuat keputusan secara sendiri  untuk memilih wakil-wakil mereka melalui kuasa undi  yang ada pada tiap-tiap orang. Contohnya Malaysia adalah negara yang mengamalkan  pilihanraya secara langsung bagi memilih wakil-wakil ke badan-badan perundangan atau perwakilan. Cara ini mempunayi keistemewaan  yang tersendiri kerana ia bukan saja memberikan peluang kepada rakyat untuk memilih wakil mereka berdasarkan kepada pertimbangan dan keputusan merekan sendiri, tetapi ianya juga menggambarkan yang rakyat mempunyai kesedaran politik dari segi hak dan tanggungjawab mereka yang dimanifestasikan daripada partisipasi mereka dalam pilihanraya itu.  Perhubungan mereka secara langsung dengan wakil rakyat biasanya boleh meningkatkan kesedaran rakyat tentang hak mereka dan ini mendorong mereka untuk membuat pilihan rasional.

Setiap pilihanray perlu memenuhi empat syarat iaitu :

1. 
   
   Mengenai kempen pilihanraya. Dalam masa kempen menjelang pilihanraya seharusnya semua parti yang bertanding diberi kebebasan mengemukakan pendapat mereka tentang isu-isu berbangkit.
2. 
   
   
   Mendapatkan kepercayaan daripada rakyat bahawa undi mereka akan dikira dengan teliti dan ikhlas oleh badan yang mengendalikan pilihanraya.
3. 
   
   
   Menerima hakikat bahawa orang-orang atau pun badan pemerintah yang dipilih akan diiktiraf  sebagai pemerintah dan diberi penuh keyakinan.
4. 
   
   
   Memerlukan orang atau kumpulan yang telah mengalami kekalahan dalam pilihanraya menerima sebarang keputusan muktamad.

Fungsi pilihanraya boleh dibahagikan kepada 4 kategori iaitu pilihan politik dan pengaruhnya ke atas keputusan-keputusan polisi, penyertaan politik, sokongan dan pengekalan sistem dan pola-pola dan fungsi yang berkaitan. Fungsi pilihanraya di sini ialah memilih pemimpin-pemimpin bagi menentukan siapakah yang berkuasa. Dengan itu pilihan politik adalah sesuatu yang membawa kemungkinan akan berlakunya  pertukaran kerajaan dan dalam masa ini melibatkan pilihan atau sekurang-kurangnya boleh mempengaruhi pembentukan polisi-polisi kerajaan.Polisi-polisi kerajaan yang sesuai dengan tuntutan-tuntutan rakyat boleh menimbulkan keterikatan rakyat terutamnya dari segi perlaksanaannya.

Pilihanraya adalah satu tempat di mana rakyat dapat menyuarakan tuntutan-tuntutan mereka secara terus kepada negara dan menyampaikan tuntutan supaya negara mengambil langkah-langkah perlu untuk melindungi mereka dalam kehidupan seharian. Penglibatan orang ramai dalam politik khususnya dalam masa pilihanraya sebenarnya merapatkan lagi rakyat dengan sistem poltik dan negara.  Ini membuat rakyat lebih faham dan mendapat pengertian-pengertian baru mengenai sistem politik di negara ini. Kefahaman  dan penerimaan rakyat terhadap sistem poltik itu sebagai sesuatu yang menyakinkan dan boleh dipercayai merupakan satu imbangan  kepada kestabilan poltik. Dengan kata lain pilihanraya merupakan satu proses yang menentukan ketaatan rakyat kepada sistem poltik.

SEMPADAN DAN PERBATASAN

Disediakan

ZAHARI LORONG

Perbatasan : Dari segi sejarah asal-usul (etymology) , perkataan ' perbatasan' bermaksud di hadapan iaitu zon atau lingkungan. Welleck( 1967 ) perbatasan sebagai suatu lingkungan yang memisahkan suatu kawasan yang mengandungi sumber-sumber yang berbeza di antara satu sama lain.

Perbatasan terbahagi kepada dua :

a) Perbatasan politik ( political frontiers )

b) Perbatasan petempatan ( settlement frontiers).

          Perbatasan politik merujuk kepada pemisah bahagian-bahagian politik di antara dua  buah negara. Ini menunjukkan hak sesebuah negara ke atas  wilayah-wilayah yang didapatinya melalui perjanjian, pemberian dan perwarisan dan penaklukan. Perbatasan petempatan merujuk kepada pembahagian wilayah yang mempunyai penduduk dengan wilayah yang tgidak mempunyai penduduk.

Sempadan:  Sempadan negara ialah merujuk kepada lingkungan kawasan sesebuah negara dengan negara lain. Sempadan negara ini ditentukan oleh kerajaan negara yang memerintah mengikut undang-undang sempadan antarabangsa. Mengikut perjanjian sempadan antarabangsa , sempadan ditentukan oleh undang-undang antarabangsa dan boleh dibahagian kepada beberapa jenis sempadan iaitu sempadan perairan,daratan dan sempadan uudara.

               Sempadan dapat dibahagian kepada jenis yang tertentu. Pertama, sempadan yang diiktiraf dalam undang-undang antarabangsa dan jensi ini merupakan sempadanyang normal. Kedua, sempadan yang diiktiraf oleh hanya beberapa negara terutamanya kedua-dua negeri bersebelahan.

         Evolusi sempadan boleh dibahagiakan kepada 4 tahap. tahap pertama 'Tahap Peruntukan ' iaitu merujuk kepada keputusan politik yang tahap awal terhadap peruntukan wilayah.Tahap kedua ' Menentukan Sempadan ' iaitu sebagai peringkat yajng membabitkan pemilihan bahagian sempadan yang khusus. Tahap ketiga ' Menandakan Sempadan' iaitu penandaan sempadan di atas tanah.Tahap keempat ' Mentadbir Sempadan ' dimaksudkan sebagai tahap penyediaan pentadbiran menjalankan penyenggaraan ke atas tanah yang berada di sempadan yang telah di buat.

Ada 6 sebab yang boleh kita kaji mengapa berlakunya pertelingkahan sempadan :

1. 
   
    Memperluaskan kekuasaan wilayah
2. 
   
   Menyebarkan fahaman atau ideologi atau agama
3. 
   
   Merebut satu-satu kawasan kaya dari segi ekonomi
4. 
   
   faktor sejarah
5. 
   
   Inginkan sebuah negara atau petempatan baru
6. 
   
   Pencerobohan.

======================================================

GEOGRAFI POLITIK DAN POLISI AWAM

                                                  

            Ikhlas

                       ZAHARI BIN LORONG

Geografi Politik

             Menurut Eisenman, geografi poltik boleh digolongkan dalam cabang-cabang ilmu sosial yang disebut sebagai " Political studies" Geografi poltik memainkan peranan penting dalam penyelenggaraan pemerintahan dan strategi semasa perang atau aman. Millare Millard menyatakan " Geografi Politik sekarang memainkan peranan penting dalam pemerintahan kerajaan dan sains strategi semasa aman dan perang. Dunia moden sekarang adalah sistem gabungan (integreted world )

           Ponds (1963) menyatakan geografi politik mempunyai hubungan yang erat dengan polisi sesebuah negara. Jika aspek geografi tidak diambil kira dalam membentuk polisi-polisi awam sesebuah negara ia boleh mengugat sesebuah negara dari segi ekonomi, pemerintahan dan sosial.

Polisi Awam

             Istilah polisi awam mempunyai dua makna. Pertama merujuk kepada polisi-polisi yang ditetapkan oleh kerajaan atau agensi kerajaan, termasuk kuasa antarabangsa dan sub-nasional yang diberi kuasa oleh kerajaan. Polisi awam tidak merujuk kepada polisi-polisi firma-firma perdagagan, walaupun polisi-polisi beberapa firma besar seperti syarikat minyak akan menarik minat ahli-ahli geografi politik dalam kajian yang dibuat di Timur Tengah.

             Sebenarnya terdapat tiga aspek utama dalam pengkajian polisi awam sebagai sebahagian dari geografi politik :

             Adalah penting untuk mengenal pasti jenis-jenis polisi yang perlu dipertimbangkan dan mengkelaskan polisi-polisi yang memberi pengkajian yang komparatif dalam geografi politik. Kedua, perlu difahami hubungkait yang wujud di antara geografi politik dan polisi awam. Ketiga, Method-method analisa dan masalah yang berkaitan denganya perlu dikaji.

             Terdapat tiga percubaan yang boleh digunakan oleh geografi politik untuk mengetahui pengkajian ke atas polisi akan memberi faedah. percubaan yang pertama dengan melihat samada pengguna polisi itu mempunyai sebarang pengaruh langsung atau keatas lanskap fizikal dan budaya. Ahli geografi mesti peka dengan kepentingan polisi migrasi yang mempengaruhi penyebaran dan pergerakan penduduk. Polisi pengezonan yang menghadkan keluasan guna tanah di kawasan yang berbeza, polisi-polisi tarif yang mengglakkan pengukuhan industri-indurtri yang khusus dan polisi. Polisi pengangkutan yang mempengaruhi lokasi aktiviti-aktiviti dan pergerakan manusia dan barang. Tetapi polisi-polisi kerajaan dan agensi-agensi kerajaan yang membentuk perbezaan kawasan yang penting dari sudut unit-unit politik.

             Percubaan kedua pula untuk mengenal pasti sama ada penggunaan polisi dipengaruhi oleh faktor-faktor geografi yang beroperasi. Tidak terdapat faktor-faktor geografi yang lengkap yang boleh diberikan, tetapi ia dapat dilihat melalui beberapa contoh. Ciri-ciri kependudukan yang jelas akan mewujudkan nasionalisma pada peringkat kawasan yang akan merosakan polisi-polisi yang mempunyai hubung dengan pentadbiran tempatan dan PerwakilanPerlimen, seperti yang berlaku di Irland Utara, Timur Pakistan sejak1 971 dan juga di SelatanThailand. Begitu juga kepelbagian dalam beberapa peringkat pengeluaran di seluruh dunia akan memberi kesan ke atas pelaksanaan perjanjian harga komuditi di peringkat antarabangsa.

             Pengkelasan berasaskan anggapan bahawa mana-mana kerajaan mempunyai dua matlamat utama iaitu memelihara penyatuan wilayah dan membangunkan sumber-sumber negara bagi memaksimakan keuntungan bagi majoriti penduduk. Pembahagian ini dipanggil polisi pertalian dan polisi pembangunan. Dicadangkan juga sebagai tambahan pada dua kumpulan polisi itu ialah polisi bagi menentukan polisi pentadbiran. Polisi-polisi ini lebih menumpukan pada proses kerajaan, termasuk pembahagian negara kepada keluasan pilihanraya dan kerajaan tempatan/negeri, memilih bahasa resmi, memilih ibu negara dan pembahagian tanggungjawab di antara kerajaan pusat dalam persekutuan.

 

POLISI PENTADBIRAN

           Dari sudut yang sempit, kebanyakan polisi-polisi pentadbiran boleh diklasifikasikan di bawah polisi pembangunan kerana dianggap meningkatkan kesejahteraan negara. Sebahagian lagi boleh di klasifikasikan sebagai polisi pertahanan, terutama yang berkaitan dengan kepentingan golongan minoriti seperti Cyprus. Adalah lebih baik melihat polisi-polisi ini secara serentak, kerana berbagai bentuk organisasi adalah sama di semua negara, dan susunan yang sama di negara yang berlainan adalah dibentuk oleh keadaan yang berbeza.

           Whttley menyatakan " Struktur politik yang dibentuk oleh kumpulan-kumpulan manusia secara ideanya dicipta bagi melancarkan kehidupan ekonomi dan sosial komuniti hanya berjaya bila sesuai dengan persekitran kawasan semulajadi di mana ia berfungsi"

            " Setiap sistem politi adalah gabungan undang-undang yang dibuat oleh manusia dengan tujuan meningkatkan kehidupan dari habitat mereka. Ini menunjukkan konsep-konsep politik yang dipegang oleh kumpulan itu ditanggung oleh persekitaran semulajadi". Saling perkaitan di antara undang-undang dan wilayah adalah berterusan. Ia saling mempengaruhi antara satu sama lain dalam proses yang dibentuknya.

            Terdapat tiga aspek polisi persektuan yang menarik perhatian ahli-ahli geografi. Pertama, sebab-sebab geografi yang mendorong negara menerima struktur politik yang tertentu. Kedua, adalah penting untuk melihat pada pemilihan bentuk persekutuan yang sebenarnya. Terdapat kepelbagian pertimbangan untuk berubah dari kesatuan ke status di mana komponen individu mempunyai kuasa yang luas ke atas pentadbiran tempatan. Ketiga, adalah penting mengkaji cara manakah bentuk persekutuan berubah,sama ada pembahagian kuasa di antara kerajaan pusat dan negeri membentuk negara baru atau juga pemisah negara.

            Ahli geografi politik berminat dalam struktur pentadbiran negara kerana tiga sebab. Pertama, pemahaman yang menyeluruh ke atas skop pemerintahan di dalam kawasan yang spesifik dan mengetahui lokasi kawasan itu. Dengan itu kepentingan agihan boleh diukur. Sama ada kajian meniti beratkan perbandingan tahap-tahap yang berbeza dalam kerajaan negeri atau tahap-tahap di negara yang berlainan atau dengan kesan lanskap oleh sistem itu. Kedua, ahli geografi berminat dalam bentuk-bentuk kuasa yang wujud dalam sesuatu kawasan, kerana ia adalah sebahagian dari landskap politik yang cuba digambarkan.Ketiga, kerana salah satu cara ashli-ahli geografi politik boleh membuat saranan bila perubahan difikirkan.